ΠΙΣΩ

Το μπάσο είναι έγχορδο μουσικό όργανο που παίζεται με τα δάχτυλα ή τον αντίχειρα, με τεχνικές όπως slapping, popping, tapping και thumbing, ή με πένα. Το σχήμα του είναι παρόμοιο με αυτό της ηλεκτρικής κιθάρας, διαφέρει όμως στο μήκος του λαιμού και στην απόσταση των τάστων μεταξύ τους. Συνδέεται με ενισχυτή στις ζωντανές εμφανίσεις. Έχει τέσσερις χορδές συνήθως, αν και υπάρχουν και πεντάχορδα, εξάχορδα ή ακόμη και με μεγαλύτερο αριθμό χορδών μπάσα.

Το μπάσο αντικατέστησε σταδιακά το κοντραμπάσο, έτσι σήμερα χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλα τα είδη μουσικής, ροκ, τζαζ, ποπ, χέβι μέταλ, κάντρι, μπλουζ, ενώ έχει πάρει και θέση και σε ορχήστρες. Συνήθως αποτελεί μέρος του ρυθμικού τμήματος ενός μουσικού συνόλου, ωστόσο σε ορισμένα είδη, κυρίως στη τζαζ, στη funk και στη heavy metal μουσική, συμμετέχει και με σόλο.

Ο Αμερικάνος μουσικός και εφευρέτης Πολ Τούτμαρκ θεωρείται ο εφευρέτης του μπάσου, όταν, τη δεκαετία του 1930, κατασκεύασε ένα μπάσο στη μορφή της κιθάρας για ευκολότερη μετακίνηση σε σχέση με το ογκώδες κοντραμπάσο. Στα τέλη της επόμενης δεκαετίας, ο γιος του, Μπαντ, εισήγαγε το μπάσο στην αγορά, χωρίς όμως μεγάλη επιτυχία τότε.

Εκείνος που ξεκίνησε τη μαζική κατασκευή και πώληση μπάσων ήταν ο Λέο Φέντερ, ιδρυτής της παγκοσμίου φήμης εταιρείας μουσικών οργάνων Fender, τη δεκαετία του ’50. Η εταιρεία Gibson προώθησε ένα μοντέλο μπάσου σε σχήμα βιολιού και λίγο αργότερα, ένα άλλο παρόμοιο με την ηλεκτρική κιθάρα Gibson SG που η ίδια εμπορευόταν. Σύντομα, κυκλοφόρησε στην αγορά και το Thunderbird, το πρώτο μπάσο με διπλούς μαγνήτες, έναντι των παραδοσιακών μονών. Τα μοντέλα της Gibson ήταν μικρότερα σε μέγεθος από αυτά της Fender. Το 1957, η Rickenbacker κυκλοφόρησε το κλασικό μοντέλο Rickenbacker 4000, το πρώτο μπάσο που ο λαιμός ενώνεται με το σώμα του οργάνου και δεν κολλάει απλώς πάνω του.

Τα σύγχρονα μπάσα αποτελούνται από 20, 22 ή 24 τάστα. Το σώμα τους είναι κατασκευασμένο από γραφίτη ή ξύλο, συνήθως σκλήθρα, ενώ ο λαιμός κατασκευάζεται κυρίως από σφένδαμο και η ταστιέρα φτιάχνεται από βαρύ και ανθεκτικό ξύλο. Μερικά μπάσα φτιάχνονται και από έβενο ή άλλα εξωτικά φυτά.

Το τυπικό μπάσο έχει τέσσερις χορδές, ενώ τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα δημοφιλή έχουν γίνει τα πεντάχορδα και εξάχορδα μπάσα. Το τυπικό κούρδισμα είναι E, A, D, G. Στα πεντάχορδα υπάρχουν δύο τυπικά κουρδίσματα, το B, E, A, D, G, όπου η πέμπτη χορδή είναι χαμηλότερη, και το E, A, D, G, C, όπου η επιπλέον χορδή κουρδίζεται ψηλότερα. Το τυπικό κούρδισμα στα εξάχορδα μπάσα είναι B, E, A, D, G, C. Από κει και πέρα, υπάρχουν τα ίδια κουρδίσματα με την κιθάρα (1/2 βήμα χαμηλότερα, 1 βήμα χαμηλότερα κλπ.).

Πηγή: Βικιπαίδεια